AĞIR VEYA BAŞKA NETİCE BAKIMINDAN EN AZINDAN TAKSİRLE HAREKET ETME KOŞULU

TCK 23. madde gereği temel suç tipi olan fiilin, kastedilenden daha ağır veya başka bir neticenin oluşumuna sebebiyet vermesi halinde, en azından taksirle hareket ettiyse kişi bu halden dolayı sorumlu tutulabilir. En azından taksirle hareket edebilmiş olma durumu kanunda neticesi sebebiyle ağırlaşmış halden sorumluluk sağladığından kişinin gerçekleşen ağır veya başka netice bakımından olası kastla, doğrudan kastla, basit taksirle veya bilinçli taksirle hareket etmesi mümkündür.
Kanunda bağımsız bir suç tipinin netice unsurunu aynı zamanda neticesi sebebiyle ağırlaşmış hali oluşturan ağır veya başka neticelerden bazıları oluşturmaktadır. Örnek vermek gerekirse 87. maddenin 4. fıkrasında kasten yaralama sonucunda ölüm sonucu ortaya çıkıyorsa aynı zamanda 81. maddeye göre kasten öldürme suçunun netice unsurudur. Fail eğer ki ağır veya başka netice bakımından kasten hareket etmişse, neticesi sebebiyle ağırlaşmış suçtan değil de kasten gerçekleştirilen daha ağır suçtan hüküm giymektedir.
Bu halde hem ağır veya başka netice bakımından kasten hareket edilmesi halinde en azından taksirli hareket etme şartının gerçekleşmesi dâhilinde, neticesi sebebiyle ağırlaşmış suç oluşmakta, hem de bu netice açısından bahsi geçen neticenin bağımsız bir suç tipi olarak düzenlendiği suç, kasten işlenmiş sayılmaktadır. 44. madde de fikri içtima kuralı gereği fail, en ağır cezayı gerektiren suçtan dolayı cezalandırılmaktadır. ‘’Gerçek neticesi sebebiyle ağırlaşmış suç (eigentliche Vorsatz-Fahrlassig keitskombinationen) adı altında ağır veya başka netice bakımından sadece taksirle hareket edilmesi gereken bu gibi suçlar nitelendirilmektedir.
Kanunda neticesi sebebiyle ağırlaştırılmış hali oluşturan bazı neticeler ise düzenlenmemektedir. 87. maddenin 1 ila 3. fıkralarında bahsedilen iyileşmesi olanağı bulunmayan bir hastalığa yakalanma, bitkisel hayata girme, yüzde sabit bir iz, kemik kırılması gibi ağır neticeler kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle ağırlaşmış hallerinden sayılmakta ve kanunda ayrıca bağımsız bir suç tipi olarak düzenlenmemiştir.
Ağır veya başka netice bakımından taksirle olduğu (kast-taksir kombinasyonu) gibi kasten de hareket edebilen (kast-kast kombinasyonu) suçlar ise ‘’görünüşte neticesi sebebiyle ağırlaşmış suçlar (uneigentliche Vorsatz-Fahrlassigkeitskombinationen) adı verilmektedir. Ağır veya başka netice bakımından taksirle ya da kasten hareket edilmesi netice sebebiyle ağırlaşmış suçun varlığı bakımından aynı etkiyi kanunumuzda en azından taksirle hareket etmek söz edildiği için doğuracaktır. Madde 61 de failin kasten ya da taksirle hareket etmesi temel cezanın belirlenmesinde dikkate alınacağı belirtilmiştir.
Bazı suç tiplerinde, suçun sonucunda neticesi sebebiyle ağırlaşmış halin ortaya çıkması halinde, failin ağır neticeye yönelik en azından olası kastla hareket ettiğini yasal olarak kabul eden kanun koyucu, ağır neticenin bağımsız bir suç tipi olarak düzenlendiği suç tipine atıfta bulunmaktadır. 90. maddenin 5. fıkrasında insan üzerinde deney suçunun sonucu olarak mağdurun ölmesi veya yaralanması durumunda kasten öldürme veya kasten yaralama suçuna dair hükümlerin uygulanacağı örnek olarak gösterilebilir. Bunun sebebi suça yönelik doğrudan kast, söz edilen neticelere dair en azından kabullenmeyi göstermektedir.

ALŞAHİN-ARTUK-ÇAKIR-GÖKÇEN, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 14. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi, 2020, s.473-474-475