Bir Personelin Maliyet Hesaplaması

Çoğu şirkette personel maaşları, şirketin en büyük harcama kalemlerinden biridir. Özellikle “NET” ücret üzerinden hesaplanan maaşın yanında vergi ve SGK masrafları da eklenince, bir çalışanın işletmeye olan maliyeti öngörülenin üzerinde yüksek seviyelere ulaşabilir. Bu önemli maliyet kalemini nasıl hesaplayabilirsiniz?

Brüt maaş hesaplama 

Brüt maaş hesaplama işlemine geçmeden önce, personel maliyetinin ilk bileşeni olan brüt maaşı inceleyelim. Netten brüte maaş hesaplama adımları şu şekildedir: 

Brüt Maaş = Net Maaş + (SGK İşçi Primi + İşsizlik Primi) + Gelir Vergisi + Damga Vergisi

İşçilik maliyeti hesaplama

İşçinin işverene maliyetini hesaplarken, brüt maaşın ötesinde işveren payı olan SGK İşveren Payı’nı da dikkate almalısınız. Bu adımı şu şekilde hesaplayabilirsiniz: 

İşçinin İşverene Maliyeti = Brüt Maaş + SGK İşveren Payı 

SGK ve işsizlik primlerinin hesaplanması için uygulanan oranlar aşağıda belirtilmiştir. Bu oranlar, aşağıdaki taban ve tavan tutarları arasında geçerlidir. Örneğin, 75.060,00 TL gibi tavan bir rakam geçilse de SGK primleri 75.060,00 TL üzerinden hesaplanır. Taban tutar olan 10.008,00 TL, brüt asgari ücretin tutarıdır. 

SGK’nin taban ve tavan tutarlarına göz atacak olursak: 

Vergilenecek Maaş Tutarı:  

Vergilenecek Maaş Tutarı = Brüt Maaş – SGK İşçi Payı (SGK İşçi Primi + İşsizlik Primi) Vergi Tutarı = Vergilenecek Maaş Tutarı x Gelir Vergisi Oranı (%) 

Gelir vergisi oranları (yüzdeleri) aşağıdaki tabloya dayanarak belirlenir: 

Bu oranlar ve dilimler dahilinde 2023 yılı için bir elemanın vergilenecek maaş tutarı ve ödemesi gereken gelir vergisi aşağıdaki gibi hesaplanabilir: 

Vergilenecek Maaş Tutarı: Vergilenecek Maaş Tutarı=Brüt Maaş−SGK İşçi Payı 

Gelir Vergisi Oranı ve Hesaplaması: 

• 0 TL – 70.000 TL: %15 
• 70.001 TL – 150.000 TL: %20 
• 150.001 TL – 550.000 TL: %27 
• 550.001 TL – 1.900.000 TL: %35 
• 1.900.001 TL ve üzeri: %40 

Asgari ücretli çalışanın işverene maliyeti ne kadar? 

Asgari ücretli çalışanın işverene maliyeti ne kadar? Asgari ücreti maaş ve işveren maliyeti olarak hesaplayacak olursak:  

Asgari Ücret Üzerinden Maaş Hesaplaması (2024 Ocak) 

Asgari ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisi matrahı ve damga vergisi tutarı, asgari ücretten yüksek olan maaş hesaplamalarını etkilediği için öncelikle asgari ücret hesaplamasını paylaşmak istiyorum. Asgari ücretin işverene maliyeti 2024 yılında aylık brüt 20.002,50 TL, aylık net 17.002,12 TL, günlük brüt 666,75 TL olarak belirlendi. Asgari ücretle çalışan bir personelin maliyetini şu şekilde hesaplayabiliriz:  

2024 Yılı Asgari Ücret Hesaplaması 

Brüt Ücret: 20.002,50 TL  

SGK Primi İşçi Payı (%14): 2.800,35 TL  

İşsizlik Sig. Fonu (%1): 200,03 TL 

Kesintiler Toplamı: 3.000,38 TL  

Toplam Net Ücret: 17.002,12  

Gelir Vergisi Matrahı: 1276,02 (Rakamı göstermek için yazılmıştır, GV sıfırdır)  

Damga Vergisi: 75,96 (Rakamı göstermek için yazılmıştır, DV sıfırdır) İşverene Toplam Maliyeti (2024 Ocak)  

Brüt Ücret: 20.002,50 TL  

SGK Primi İşveren Payı (%15,5): 3.100,39 TL  

İşsizlik Sig. Fonu: 400,05 TL  

Toplam Maliyet: 23.502,94 

Örnek Personel Maliyeti Hesaplama 

Eğer bir çalışanınıza net 20.000 TL maaş vermek isterseniz, 2023 yılı Ocak ayı için hesaplamanız aşağıdaki şekilde olacaktır. Net değer üzerinden yaptığınız anlaşmalarda kümülatif gelir vergisi dilimi aylar geçtikçe artacağı için brüt maaş tutarı ve dolayısı ile toplam işveren maliyeti artacaktır. 

2023 Ocak ayında 31.953,41 TL olarak başladığınız toplam maliyetiniz, 2023 Aralık ayında 36.420,98 TL ye, yıllık toplam maliyetiniz de 416.065,78 TL ye kadar çıkacaktır. 

Aşağıdaki örnekte gelir vergisi hesaplanırken, brüt tutardan işçi ile ilgili SGK tutarları düşülür ve kalan tutar ilgili vergi dilimi ile çarpılır, bulunan tutardan asgari ücretin gelir vergisi kadar tutar düşülür. Damga vergisinden de asgari ücretin damga vergisi kadar tutar düşülür. 

Örnek maaş hesaplaması (Net: 20.000 TL – 2023 Ocak) 

Brüt Ücret: 26.084,43 TL  

SGK Primi İşçi Payı (%14): 3.651,82 TL 

İşsizlik Sig. Fonu (%1): 260.84 TL 

Gelir Vergisi (%15): 2.049,74 TL  

Damga Vergisi (%0,759): 122,02 TL  

Kesintiler Toplamı: 7.436,4 TL  

Net Ücret: 20.000,00 TL  

Toplam İşveren Maliyeti Brüt Ücret: 26.084,43 TL  

SGK Primi İşveren Payı (%20,5): 5.347,31 TL  

İşsizlik Sig. Fonu (%2): 521,69 TL  

Toplam Maliyet: 31.953,41 TL